Jolanta Kaczkowska

 

Porozumiewanie się z innymi - cenna umiejętność

 

            Dobra komunikacja jest podstawą dobrych relacji z ludźmi.  Warto więc zastanowić się nad tym  co utrudnia i przeszkadza nam w  rozmowie.  Oto kilka barier komunikacyjnych:

• Krytykowanie , które polega na osądzaniu innych ludzi, pogardzaniu, prowadzi często do wyśmiewania się z kogoś.
• Obrażanie się czyli  inaczej żywienie do kogoś urazy,  gniewanie się .
• Częste chwalenie siebie z jednoczesnym umniejszaniem osiągnięć innych.
• Rozkazywanie - narzucanie swojego zdania i bezkompromisowe oczekiwanie wykonania czegoś tak,  jak my tego oczekujemy.
• Grożenie - straszenie ,  np.  że jak nie wykonasz tego tak lub tak,  to będziesz miał problemy.
• Moralizowanie  czyli robienie komuś ciągłych wymówek  i  pouczeń.
• Nadmierne wypytywanie - wścibska ciekawość sprawami innych ludzi.
• Osądzanie - nie słuchamy tego, co mówią inni, ponieważ zajęci jesteśmy własną,  subiektywną  oceną  np. ich wyglądu, tonu głosu , słów, których używają.
• Decydowanie za innych może utrudniać porozumiewanie się nawet wtedy, gdy podyktowane jest troską i chęcią pomocy. Decydując za innych uzależniamy ich od siebie i pozbawiamy możliwości samodzielnego podejmowania decyzji.
• Uciekanie od  problemu, które polega na tym, że nie bierzemy pod uwagę uczuć ani zmartwień innych ludzi i myślimy zazwyczaj o sobie. Nie chcemy zajmować się czyimiś kłopotami  i troskami. Dajemy do zrozumienia, że ich odczucia, wartości i problemy są nieważne.

 

Dobra rada

1. Gdy druga osoba mówi - Ty słuchaj i nie przerywaj, milcz.  Pozwalaj rozmówcy być przekonanym, że jesteś nim całkowicie zainteresowany.

2. Pytaj, ale dyskretnie.

3. Nie sądź, że wiesz, co rozmówca powie, zanim tego nie powie. Jeśli mu przerwiesz, nigdy nie dowiesz się, co chciał powiedzieć.

 

Jaki jest Twój styl uczenia się?

 

         Ludzie uczą się w różny sposób. Nie wszyscy przyjmują i kodują wiadomości w ten sam sposób. Każdy z nas odruchowo uaktywnia dominujący u nas  zmysł, albo zmysły i w ten właściwy sobie sposób odbiera, przekazuje i zapamiętuje  informacje. Dominujący zmysł odgrywa istotną rolę w sposobie uczenia się i zapamiętywania. Z upływem czasu u wielu osób jeden ze zmysłów wykształca się bardziej niż pozostałe, wpływając tym samym na sposób uczenia się nowych treści. Styl uczenia się nie wpływa tylko na naukę szkolną, ale  także na zdobywanie wiedzy i doświadczenia w różnych dziedzinach życia. Ludzie odbierają informacje za pomocą trzech podstawowych kanałów sensorycznych: wzrokowego, słuchowego, kinestetycznego. Warto wykorzystywać w swojej nauce ćwiczenia, które pobudzają różne zmysły ( wzrok, słuch, dotyk), a szczególnie ten, który jest u nas dominujący, gdyż zapewni on nam najlepsze efekty w nauce. Większość z nas stosuje najczęściej styl mieszany tzn. wykorzystuje do nauki pracę kilku zmysłów. Trzeba pamiętać, że każdy styl może być skuteczny w nauce, nie ma podziału na lepszy i gorszy.

Aby określić swój styl uczenia się, odpowiedz teraz na pytania testu przedstawione poniżej.

Test badający styl uczenia się

 

 (przeznaczony dla uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej)

 

Przeczytaj każde z poniższych pytań i zaznacz odpowiedź, która jest Ci najbliższa. W przypadku wątpliwości przy wyborze, zadaj sobie pytanie: które z zachowań najbardziej mi odpowiada i jest najmniej stresujące? Na każde pytanie musisz udzielić odpowiedzi.

 

1)      Co zostaje Ci w pamięci po kilku dniach od spotkania nieznanej Ci wcześniej osoby?

a)      jej  warz

b)      jej imię /nazwisko

c)      to, co czułeś będąc w jej towarzystwie, lub to, co robiliście razem

 

2)      Gdy uczysz się czegoś nowego, w jaki sposób robisz to najchętniej?

a)      czytasz tekst podany w dowolny sposób, oglądasz ilustracje, wykresy itp.

b)      słuchasz wykładu, dyskutujesz na dany temat, zadajesz pytania

c)      notujesz, wykonujesz rysunki, konstruujesz, poruszasz się, odgrywasz role

 

3)      Jaki rodzaj książek czytasz najchętniej?

a)      książki, które zawierają opisy pomagające Ci wyobrazić sobie to, co się dzieje

b)      książki zawierające informacje faktograficzne, historyczne lub dużo dialogów

c)      książki o uczuciach i emocjach bohaterów, z wartką akcją, poradniki

 

4)      Którą z poniższych czynności wykonujesz najchętniej w czasie wolnym?

a)      czytasz książkę lub przeglądasz czasopismo

b)      słuchasz książki nagranej na płytę, rozmowy w radiu, słuchasz muzyki

c)      uprawiasz sport, grasz w grę wymagającą ruchu, spacerujesz, piszesz, rysujesz

 

5)      Które z wymienionych stwierdzeń najlepiej charakteryzuje sposób, w jaki się uczysz?

a)      podczas nauki nie przeszkadza Ci muzyka lub inne dźwięki

b)      nie potrafisz się uczyć, gdy w Twoim pobliżu słychać muzykę lub inne dźwięki

c)      musisz czuć się wygodnie, dekoncentruje Cię działalność i ruchy innych osób

 

6)      Gdy z kimś rozmawiasz, gdzie kierujesz wzrok?

a)      patrzysz na twarz rozmówcy i tego samego oczekujesz od niego

b)      spoglądasz krótko na rozmówcę, po czym Twój wzrok wędruje na prawo i lewo

c)      patrzysz na wyraz twarzy rozmówcy, po czym spoglądasz w dół lub w bok

 

7)      Które z poniższych stwierdzeń najlepiej do Ciebie pasuje?

a)      zwracasz uwagę na kolory, kształty, wzory i desenie

b)      lubisz wokół siebie bodźce słuchowe, gdy jest za cicho, nucisz, głośno mówisz itp.

c)      nie potrafisz siedzieć nieruchomo, wiercisz się, niespokojnie ruszasz nogami

 

8)      Czego najbardziej nie lubisz, podczas gdy ktoś Cię uczy?

a)      słuchania wykładu, na którym nie wykorzystuje się żadnych pomocy wizualnych

b)      czytania po cichu, bez żadnych słownych wyjaśnień czy dyskusji

c)      niemożności rysowania czy pisania, patrzenia i słuchania w bezruchu

 

9)      Gdybyś miał zapamiętać nowe słowo, zrobiłbyś to najlepiej:

a)      widząc je

b)      słysząc je

c)      zapisując je

 

Teraz zlicz odpowiedzi a i wpisz poniżej. Analogicznie odpowiedzi b i c.

 

 

WYNIKI:

Liczba odpowiedzi a)………………Wzrokowcy

Liczba odpowiedzi b)……………….Słuchowcy

Liczba odpowiedzi c)……………….Czuciowcy/ Kinestetycy

 

Najwyższy wynik oznacza Twoją predyspozycję do uczenia się poprzez zmysł wzroku, słuchu lub dotyku. Nie zawsze jedna sfera jest wyraźnie dominująca.

 

WZROKOWIEC

Pamiętaj, że:

Uczysz się patrząc lub oglądając materiał graficzny. Potrzebne ci są ilustracje. Łatwo uczysz się z książek. Słuchając potrzebujesz kontaktu wzrokowego z mówcą, podobnie jak wtedy, gdy sam mówisz i jesteś słuchany. Opisujesz elementy takie jak kolor, kształt, wielkość oraz wygląd rzeczy.

Czyli najlepiej, gdy:

- informacje wzrokowe podane są w formie języka: liter, słów i liczb, przedstawione jasno i systematycznie,

- wykorzystuj materiał drukowany: książki, gazety, podręczniki, instrukcje, przeźrocza z napisami, tablice, wykresy, plakaty,

- możesz pracować zarówno przy muzyce jak i w ciszy, ponieważ nie skupiasz uwagi na bodźcach słuchowych,

- - masz plan i pracujesz według niego,

- żeby wiedzieć jak coś zrobić, musisz o tym najpierw przeczytać,

- musisz mieć kontakt wzrokowy z nauczycielem,

- korzystaj z pomocy w formie graficznej: ilustracje i schematy, diagramy i wykresy umożliwiające spojrzenie od razu  na całość zagadnienia,

- otaczaj się środowiskiem kolorowym, atrakcyjnym wizualnie, inspirującym,

-  musisz mieć wokół siebie porządek,

- zadbaj o wygodne miejsce do siedzenia,

- przy czytaniu dobrze jest, gdy wyobrazisz sobie treść w formie barwnego filmu w głowie,

- ważne informacje zaznaczaj w tekście kolorem.

 

 

SŁUCHOWIEC

Pamiętaj, że:

Uczysz się słuchając, słysząc samego siebie w rozmowie oraz dyskutując z innymi. Jesteś szczególnie wrażliwy na muzykę i słowo mówione. Aby materiał zapamiętać, powinieneś go usłyszeć, toteż preferujesz formę wykładu połączonego z możliwością dyskusji. Samo czytanie książki nie będzie dla ciebie wystarczającym sposobem na uczenie się. Rzadko  nawiązujesz kontakt wzrokowy ze swoim rozmówcą.

Zatem:

- możesz słuchać innych i dyskutować o swoich własnych koncepcjach,

- nie słuchaj żadnej muzyki w tle podczas nauki i czytania – musi być absolutna

cisza (chociaż bardzo lubisz muzykę),

- dbaj o uporządkowane otoczenie z segregatorami i harmonogramami,

- pomaga ci odczytywanie na głos tekstu do nauczenia się albo jego głośne powtarzanie lub  odsłuchiwanie nagrania z płyty,

- możesz uczyć się z drugą osobą omawiając zagadnienia,

- musisz dobrze słyszeć nauczyciela,

- potrzebujesz podsumowania lekcji w formie krótkich zdań z najważniejszymi treściami,

- powinieneś wyobrażać sobie to, co słyszysz jako film z efektami dźwiękowymi,

- potrzebujesz opowiedzieć komuś to, czego się już nauczyłeś,

- proś o przepytanie cię przez rodzica lub kolegę.

 

 

KINESTETYK

Pamiętaj, że:

Lubisz ruch , a więc łatwiej zapamiętasz treści poprzez  odgrywanie ról, eksperymenty, badania i uczestniczenie w czynnościach życia codziennego. Powinieneś być fizycznie włączony w akcję zdobywania wiedzy. Utrzymujesz nikły kontakt wzrokowy z mówcą. Jednak, gdy coś ciekawego dzieje się w pobliżu, twój wzrok wędruje w tym właśnie kierunku. W swoim otoczeniu potrzebujesz miejsca, by się poruszać.

Wykorzystaj wiedzę:

- najlepiej uczysz się w ruchu -  np. chodząc po pokoju czy pedałując na rowerze treningowym,

- lubisz pisać na dużych tablicach lub planszach w pozycji stojącej,

- potrafisz uczyć się w ciszy i przy muzyce,

- gestykulacja i odgrywanie czytanych treści pomaga ci lepiej zapamiętać,

- lepiej uczysz się grając w gry edukacyjne i ruchowe,

- gdy się uczysz otoczenie musi pozostać nieruchome, bo ruchy innych osób mocno cię rozpraszają,

- przed rozpoczęciem nauki powinieneś przejrzeć cały rozdział, oglądając ilustracje i wykresy.

Pamiętaj, że styl uczenia się to nie to samo, co zdolność! Najprościej mówiąc, zdolność to to, ile i jak dobrze możesz się czegoś  nauczyć, natomiast styl - jak wolisz się uczyć. Oczywiście,  ucząc się zgodnie ze swoim  stylem (czyli tak, jak preferuje Twój mózg) zwiększasz szanse na osiąganie wyższych wyników.                                        

                                                                                                                             pedagog  J.K.

 

Dlaczego warto pracować nad sobą?

Drodzy Uczniowie!

            Chciałam zwrócić uwagę na kilka cech osobowości, które warto w sobie kształtować. Każdego dnia możesz pracować nad sobą i  rozwijać swoją osobowość w kontaktach z innymi. Rozwijać charakter oznacza - wzmacniać swoje zalety, a likwidować wady. „Charakter to robienie właściwych rzeczy jak nikt nie patrzy" (Julius Caesar Watts).

            Przedstawiam poniżej cechy nad  którymi warto abyś  pracował, a tym samym stworzył dla siebie i Twoich bliskich lepsze życie:

1. Rzetelność oznacza precyzyjne i dokładne wykonywanie tego, czego się podejmujemy. Kiedy wiesz, że należycie wypełniasz swoje obowiązki, wzmacnia to w Tobie zaufanie do swojej osoby oraz daje większe poczucie własnej wartości. Wiesz, że inni mogą na Tobie polegać, jak również  i Ty możesz polegać na sobie.

2. Zaradność czyli  umiejętność radzenia sobie w różnych sytuacjach.  Czasami również odnajdywania się w nieprzewidzianych zdarzeniach, w których też powinniśmy umieć sobie poradzić. Od Twojej reakcji na dane okoliczności, zależy nie tylko Twoje samopoczucie, ale także odniesienie sukcesu.

3. Ciekawość to dążenie do poznawania nowych rzeczy. Rozwijaj w sobie ciekawość. Miej otwarty umysł. Poznawaj, poszukuj, badaj, odkrywaj. Nie przestawaj się uczyć. Świat ma Ci tak wiele do zaoferowania, że szkoda by było, abyś z tych różnych możliwości nie korzystał.

4. Motywacja to chęć do działania i podejmowania decyzji. Początkowo rodzice i nauczyciele zachęcają Cię do pracy oraz nauki i bez ich wsparcia nie byłbyś w stanie osiągnąć w szkole dobrych wyników.  Jednak to Ty  sam powinieneś nauczyć się wzbudzać w sobie chęć do stawiania przed sobą celów i podejmowania się różnych wyzwań, bo rodzice nie zawsze mogą być przy Tobie cały czas. Chcesz być przecież kiedyś dorosły.

5. Siła woli czyli konsekwentne podejmowanie działań spowodowanych mocnym, wewnętrznym przekonaniem o ich słuszności. W życiu będziesz kuszony przez różnego rodzaju rozpraszacze uwagi i będzie pojawiać się w Tobie chęć do odwlekania oraz przełożenia czegoś na później. Potrzebujesz w sobie siły woli, by umieć  im powiedzieć „nie”.

6. Wiara w siebie jest jedną z cech pozwalających osiągnąć sukces, także ten najmniejszy. Wiara w siebie nie oznacza, że ​​jesteś doskonały lub pozbawiony wad, ale raczej, że znasz swoją wartość i wierzysz w swoją zdolność do przezwyciężania trudności i osiągania celu.  Warto zatem, abyś  znał swoje mocne strony i  wiedział  w czym jesteś dobry, a potem wykorzystał to w działaniu.

7. Pokora polega na uznaniu własnej ograniczoności, niewywyższaniu się ponad innych i unikaniu chwalenia się swoimi dokonaniami. W dzisiejszym świecie panuje duch rywalizacji i wiele osób uważa pokorę i skromność za przeszkodę. Pokora jest jednak istotnym czynnikiem potrzebnym na drodze do sukcesu. Chodzi o to, że trzeba mieć otwarty umysł i świadomość tego, że nikt z nas  nie jest doskonały  i każdy może się mylić. Cecha ta wpływa na dobrą komunikację i relacje z innymi.

8. Uczciwość  to działanie w zgodzie z prawdą, w poszanowaniu obowiązujących  norm i zasad, nawet gdy inni tego nie widzą lub nie oczekują. Kiedy żyjesz w sposób uczciwy, daje Ci to wewnętrzne poczucie komfortu i szczęścia , że z powodu np. twoich kłamstw i oszustw, wpadniesz w tarapaty lub wyrządziłeś komuś krzywdę.  

9. Odpowiedzialność  oznacza, że bierzemy na siebie wszelkie konsekwencje zarówno te dobre jak i złe, które wynikają z naszych działań. Ludzie odpowiedzialni liczą zazwyczaj na siebie, wywiązują się z powierzonych im zadań, a także potrafią przyznać się do błędów. Ludzie odpowiedzialni to ludzie, którym możemy ufać i na których możemy polegać.

10. Empatia to zdolność do rozpoznawania myśli lub uczuć innej osoby oraz reagowania na jej myśli i uczucia odpowiednią emocją, z równoczesnym poszanowaniem odmienności drugiego człowieka. Pozwala zauważyć problemy drugiego człowieka i tym samym  motywuje do chęci niesienia  jej pomocy i wparcia. Empatia jest cechą ułatwiająca nawiązywanie i utrzymywanie  poprawnych relacji z innymi ludźmi.

11. Życzliwość to podejmowanie działania, które może pomóc innemu człowiekowi i sprawi, że poczuje się mile widziany i akceptowany. Życzliwość może sprawić, że ktoś dzięki Tobie będzie miał lepszy dzień. Czasem wystarczy prosty gesty, jak uśmiech, pomoc w nauce,  ustąpienie miejsca starszej osobie. Bycie życzliwym i miłym nic nie kosztuje, a  wpływa na kształtowanie się pozytywnych relacji z samym sobą i z innymi.

12. Pracowitość jest cechą pozwalającą nam osiągnąć nasze cele. Jeśli chcesz osiągać rezultaty, powinieneś zwalczyć w sobie lenistwo. Sam talent czy wrodzone predyspozycje to często za mało, aby osiągnąć sukces. Bez  wysiłku i nauki  każdego dnia, nie osiągniesz sukcesu. Rozwijaj w sobie pracowitość, sumiennie przykładaj się do swoich zadań, a zaczniesz dostrzegać pozytywne efekty.

             „Osobowość kształtuje się nie przez piękne słowa lecz pracą i własnym wysiłkiem" (Albert Einstein). Owszem wypracowanie w sobie tych cech wymaga czasu i pracy, jednak jak wszystko co jest wartościowe w życiu.  Człowiek z dojrzałą osobowością posiada opisane przeze mnie cechy. Spróbuj poszukać taką osobę w swoim najbliższym otoczeniu, w domu, w szkole, w sąsiedztwie.

                                                                                                                              Powodzenia!

                                                                                                                  pedagog  Jolanta Kaczkowska

 

CO POMAGA W NAUCE I JAK UCZYĆ SIĘ

SKUTECZNIE W DOMU?

                       

Drodzy Uczniowie!

        W związku z zapewnieniem sobie i innym bezpieczeństwa musimy wszyscy pozostać w domach. To dla Was uczniów, Waszych rodziców i nas nauczycieli nowa sytuacja. Jednak z obowiązku nauki nie zostaliście zwolnieni. Odbywa się ono w inny sposób i wymaga od wszystkich szczególnego podejścia i zaangażowania, a tym samym wyrobienia w sobie samodyscypliny. To nowe wyzwanie - uczyć się we właściwym czasie i wykonać to, co się musi zrobić nie w warunkach szkolnych, ale domowych. Starajcie się podchodzić do nauki z ochotą i pozytywnym nastawieniem. Zachęcam  Was do przeczytania i przypomnienia sobie kilku  wskazówek, które pomogą Wam w nauce.

 

 

1.  Twoje miejsce do nauki powinno być dobrze oświetlone i uporządkowane. Porządek sprzyja lepszej koncentracji i skupieniu uwagi.

2. Efektywnej nauce sprzyja cisza, a także spokojna i życzliwa atmosfera panująca w domu . Ucz się w pomieszczeniu, w którym nie ma tzw. rozpraszaczy,  np. jest wyłączony telewizor.

3. Ucz się codziennie i nie odkładaj wykonywania zadań na następny dzień, bo jutro będziesz miał do zrobienia kolejne zadania. To spowoduje, że będziesz miał zaległości.

4. Zacznij naukę od  najtrudniejszych zadań, na koniec zostawiając sobie te,  które są łatwiejsze, miłe i ciekawe. Stosuj zasadę kontrastu – przedzielaj podobne treści możliwie jak najbardziej odmiennymi, np. zadania z matematyki -  zadaniami z j. polskiego.

5. Ucz się w przedziale od pół godziny do godziny. Potem zrób sobie krótką przerwę. Nauka ciągła,  trwająca dłużej niż godzinę sprawi, że błyskawicznie stracisz formę i będziesz miał problem ze skupieniem uwagi.

6. Przed przystąpieniem do nauki skoncentruj się, a w trakcie nauki możesz robić sobie krótkie przerwy relaksacyjne np.  głęboko oddychając. Ćwiczenia oddechowe rozluźniają mięśnie i „rozjaśniają” umysł.

7. Ucząc się, nie dopuszczaj do przemęczenia, senności lub złości. Przerwy są konieczne i najlepiej zaplanuj je z góry.

8. Ucz się przy pomocy wielu zmysłów: przyglądaj się, dotykaj, czytaj, podkreślaj, notuj na różne sposoby np.  używaj różnych kolorów, rysuj schematy, wykresy, obrazki.

 

9. Nie ucz się bezmyślnie na pamięć. Musisz wiedzieć o co chodzi w tym co zapamiętujesz.  Po przeczytaniu np. definicji lub notatki przetłumacz sobie to, co było tam napisane własnymi słowami. Ucząc się, staraj się kojarzyć nową wiedzę z wiadomościami już przyswojonymi. Możesz np. tworzyć śmieszne skojarzenia, rymowanki, które są pomocne w zapamiętywaniu. 

10. Zastosuj następującą metodę zapamiętywania:

 

a) najpierw  przeczytaj cały tekst,

b) ponownie przeczytaj tekst  z podkreśleniem najważniejszych kwestii do zapamiętania,

c) podziel tekst na sensowne mniejsze  części i powtarzaj każdą oddzielnie, aż do pełnego zrozumienia i zapamiętania,

d) powtórz cały materiał.

e)powtarzaj materiał często i utrwalaj go codziennie.

11. Sprawdź poziom swojej wiedzy i rozwiązuj zadania z wykorzystaniem wyuczonych treści.